ویتامین C پودری - اسکوربیک اسید (Vitamin C - Ascorbic-Acid)

• فرمول مولکولی: C6H8O۶
• جرم مولی: ۱۷۶٫۱۲ g mol−1
• شکل ظاهری: White or light yellow solid
• چگالی: 1.65 g/cm3
• انحلال‌پذیری در آب: 33 g/100 mL
• انحلال‌پذیری در ethanol: 2 g/100 mL
• انحلال‌پذیری در glycerol: 1 g/100 mL
• انحلال‌پذیری در propylene glycol: 5 g/100 mL
• انحلال‌پذیری در other solvents: insoluble in دی‌اتیل اتر، کلروفرم، بنزن، petroleum ether روغن، چربی
• اسیدی (pKa): 4.10 (first) 11.6 (second)

اسید اسکوربیک | ویتامین سی یا ويتامين ث (Ascorbic acid)

اسید اسکوربیک | ویتامین C یا همان ويتامين ث (Ascorbic acid) در ترکیب آلی طبیعی با خواص آنتی‌اکسیدانی است. حل شونده در آب می‌باشند و از نیازهای غذایی انسان است که کمبود آن موجب بیماری اسکوربوت می‌شود.

کشف اسید آسکوربیک به سال ۱۹۱۲ بر می‌گردد. در سال ۱۹۳۳ اولین اسید آسکوربیک آزمایشگاهی تولید شد. در سال ۱۹۳۷ جایزه نوبل فیزیولوژی، شیمی و پزشکی به دو فرد که نقش مهمی در کشف این ماده داشتند، «آلبرت زنت-گیورگی و والتر نورمن هاورث» اهدا شد.

در سال ۲۰۰۸ محققان دانشگاه مونپلیه کشف کردند که در انسان و دیگر نخستی‌ها، گلبول‌های قرمز مکانیسمی برای استفاده موثرتر از ویتامین c موجود در بدن بوسیله بازیافت اسید اکسیده شده به اسید آسکوربیک برای استفاده مجدد از بدن دارند. این مکانیزم در پستانداران وجود ندارد که ویتامین c خود را سنتز کنند.

کاربردهای ویتامین C (ویتامین ث)

نانوایی

در نانوایی‌ها از اسید اسکوربیک به عنوان یک ماده افزودنی استفاده می‌شود، یا توسط آسیاب مستقیماً به آرد یا توسط خمیر مایه به خود خمیر اضافه می‌شود. این ماده به دلیل خواصی که دارد به ماندگاری بالا نان کمک می‌کند. استفاده از اسید اسکوربیک در نانوایی‌های صنعتی می‌تواند به بازده سود بیشتر، کاهش زمان تولید، و رضایت بیشتر خریدار کمک کند.

نوشیدنی

در مراحل تولید نوشیدنی‌هایی مانند آب میوه، میوه‌ها خرد می‌شوند، فشرده، پالپ و صاف می‌شوند. متأسفانه این فرایند، بسیاری از ویتامین‌های میوه‌ها را از بین می‌برد.

برخی از تولیدکنندگان آب میوه‌ها و سایر نوشیدنی‌ها از اسید اسکوربیک به عنوان یک افزودنی طبیعی استفاده می‌کنند.

میوه‌ها

هنگامی که میوه در معرض اکسیژن قرار دارد، فرایند اکسیداسیون آغاز می‌شود. این فرایند باعث قهوه ای شدن میوه می‌شود، و میوه ای که قهوه ای شود یا باید دور ریخته شود یا اینکه توسط مشتریان رد شود.

استفاده از اسید اسکوربیک در این محصولات، فرایند اکسیداسیون را کند می‌کند. این اسید به عنوان یک ماده نگهدارنده مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال: می‌تواند از قهوه ای شدن رنگ آن جلوگیری کند، خطر ابتلا به کپک، رشد میکروب‌ها را کاهش داده و در نهایت باعث حفظ و شادابی محصول شود.

گوشت‌ها

همان‌طور که در فرآوری میوه از اسید اسکوربیک استفاده شده، در برخی محیط‌ها برای جلوگیری از اکسیداسیون شدن گوشت‌ها نیز استفاده می‌شود. هنگامی که گوشت اکسید می‌شود، قهوه ای شدن آن شروع می‌شود.

خوردن این گوشت بی خطر است. اما با این حال بسیاری از سوپر مارکت‌ها، رستوران‌ها، قصاب‌ها و سایر مراکز فروش گوشت در این شرایط آن را نمی‌پذیرند.

استفاده کردن از اسید اسکوربیک به عنوان ماده نگهدارنده روند اکسیداسیون را به تأخیر می‌اندازد و باعث می‌شود گوشت تازه به نظر برسد.

تصفیه آب

تصفیه خانه‌های آب برای از بین بردن باکتری‌ها از کلر استفاده می‌کنند. این ماده در خنثی کردن باکتری‌ها مؤثر است و آب را برای نوشیدن، سالم نگه می‌دارد. محلول کلر که به دنبال تصفیه آب، تخلیه می‌شود، می‌تواند زندگی آبزیان را مختل کند.

محبوب‌ترین روش از بین بردن کلر این است آب را در ظرفی با در باز در محیط بیرون قرار داده تا هوا و نور خورشید به مرور زمان کلر را از بین ببرد. این عمل در رابطه با حجم بالا وقت گیر است و امکان‌پذیر نیست.

اسید اسکوربیک یک روش شیمیایی مؤثر، برای خنثی کردن کلر است که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای کلر زدایی استفاده از اسید اسکوربیک بسیار ایمن و مؤثر تر از استفاده شیمیایی مبتنی بر گوگرد است. استفاده اسید اسکوربیک با آسکوربات سدیم باعث می‌شود، آب کلر دار به صورت ایمن و سالم وارد رودخانه‌ها شود.

بهداشت و تغذیه

رایج‌ترین و محبوب‌ترین کاربرد ویتامین C، استفاده از آن در مکمل‌ها است. این مکمل‌ها اغلب به صورت پودر یا قرص برای محافظت از سلول‌ها، حفظ پوست سالم، افزایش زمان بهبودی سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماری‌های مشابه استفاده می‌شود. با بیشتر شدن آگاهی مردم نسبت به سلامتی و راه حل‌های مقرون به صرفه، استفاده از مکمل‌های ویتامین C بسیار افزایش یافته‌است.

شیمی ویتامین c (اسکوربیک اسید | ویتامین سی)

ویتامین c جامدی سفید رنگ و محلول در آب و غیر سمی با فرمول مولکولی C6H8O6 است. این مولکول آلی دارای گروه‌های عاملی استری و هیدروکسیل (الکلی) و همین‌طور آلکنی است.

در واقع این مولکول اسیدی، فاقد گروه عاملی مشخصه اسیدهای آلی یا همان کربوکسیلیک اسیدها (گروه عاملی کربوکسیل) است! اما به دلیل وجود سیستم مزدوج (یکی در میان) پیوندهای دوگانه کربن-کربن و کربن-اکسیژن که می‌توانند بار منفی روی اکسیژن گروه هیدروکسیل را پخش کنند (سه ساختار رزونانسی مختلف)، این مولکول خاصیت اسیدی دارد.

تولید این ماده برمی‌گردد به اوایل قرن بیستم میلادی که توسط ریچستین انجام شد. چند سال بعد از او، روچ توانست این فرایند را صنعتی کند. مواد اولیه تولید این اسید، ذرت یا گندمی است که ابتدا به گلوکز تبدیل می‌شود و در ادامه به سوربیتول تبدیل می‌شود.

این ماده در کنار کاتالیزگر نیکل، اکسید می‌شود و سپس شسته می‌شود. در نهایت با هیدروکلریک اسید واکنش می‌دهد و اسید اسکوربیک خالص به وجود می‌آید. در آخرین مرحله تولید، اسید حاصل را فیلتر و خرد می‌کنند.

این مولکول در اثر مجاورت با هوای آزاد به مدت نسبتاً کوتاه، می‌تواند به راحتی با اکسیژن هوا واکنش داده و به C6H6O6 اکسید شود.